‘प्रतिस्पर्धाले बजार चल्छ, यात्रुलाई राम्रो सेवा दिनैपर्छ’

सहरी यातायात क्षेत्रमा राइड शेयरिङ एपहरूको प्रयोग उल्लेख्यरूपमा बढेको छ । स्मार्टफोन र इन्टरनेट पहुँच सहज बन्दा यात्रुका लागि छिटो, सस्तो र भरपर्दो विकल्पमा छोटो दूरीको यात्राका लागि राइड शेयरिङ सहज भएको हो। सार्वजनिक यातायातका भीड, पारम्परिक ट्याक्सी सेवाप्रति असन्तुष्टि, तथा समयको बचतजस्ता कारणले पनि राइड शेयरिङ एपहरूले दिने सेवाप्रति यात्रुको आकर्षण दिनदिनै बढेको छ । एपमार्फत बाइक, कार जहाँ र जुनकसुकै समय बोलाउन सकिने, नजिकका चालकसँग तुरुन्तै समन्वय, सम्पर्क गर्न सकिने र भाडादर पहिल्यै थाहा हुने भएकाले यात्रुले आफ्नो क्षमताअनुसार नै राइड शेयरिङ एपको प्रयोग गरी यात्रा गर्ने गरेका छन्। राइड शेयरिङ एपको प्रयोग बढ्दै जाँदा यस्ता एपको संख्या पनि थपिँदै गएको छ भने बजारमा प्रतिस्पर्धासमेत बढेको छ । राइड शेयरिङ एप सञ्चालकले न्यून कमिसन, भाडा बार्गेनिङ सुविधा, सुरक्षाका थप संयन्त्रको व्यवस्थापन, चालकलाई बोनस तथा र यात्रुलाई डिस्काउन्टजस्ता अफर एवम् सुविधा दिएर यात्रुलाई तान्ने प्रयास गरिरहेको देखिन्छ । यस्तै राइड शेयरिङमध्येको एउटा कम्पनी हो इनड्राइभ । यसको सेवा, राइड शेयरिङ एपहरूबीचको प्रतिस्पर्धा, बजार र सम्भावनाका विषयमा इनड्राइभ नेपालकी सिनियर ड्राइभर अपरेसन स्पेसलिस्ट सुनिता जिमी राईसँग संवाददाता धना ढकालले गरेकाे संवादको सम्पादित अंश:

इनड्राइभ एप नेपालमा कसरी आयो?

नेपालमा सन् २०२१ देखि राइड शेयरिङ एप इनड्राइभको सुरु भएको हो । सुरुमा इनड्राइभ मुख्यालयको टोलीले नेपालमा यो एपको सेवा लन्च गर्दा कस्तो हुने रहेछ भनेर ‘टेस्ट रन’ गरेको थियो । नतिजा राम्रो आयो । त्यसपछि इनड्राइभ मुख्यालयले विस्तृत अध्ययन गरी नेपालमा पनि इनड्राइभ एप औपचारिकरूपमा लन्च गर्ने निर्णय भयो र सेवा सुरु भयो । औपचारिकरूपमा सेवाको सुरुवात भएपछि नै नेपालमा पनि आधिकारिक कार्यालय स्थापना गरी इनड्राइभ एप सञ्चालनमा ल्याइएको हो । अहिलेसम्म राम्रो सेवा दिँदै आएको छ ।

इनड्राइभ आएको चार वर्ष भइसकेको छ । सुरुवात र अहिलेको अवस्थालाई कसरी हेर्नुहुन्छ ?

इनड्राइभको यात्रामा अहिलेको अवस्थासम्म आइपुग्दा हाम्रा ड्राइभर पार्टनर र यात्रुले रुचाएको एप बन्न सफल भएको छ । किनभने इनड्राइभमा व्यक्ति आफैंले ड्राइभर, उसलाई कुर्नुपर्ने समय, भाडादर सबै हेरेर बुक गरी ड्राइभर छान्न पाउने सुविधा छ । ड्राइभरले पनि कुन गन्तव्यसम्म जानुपर्ने हो, तथा आफू जाने गन्तव्य उचित छ कि छैन भन्ने हेरेर जान सक्दछन् । साथै, यात्रु कस्तो हो, राम्रो छ कि छैन भन्ने हेरेर मात्रै छनोट गर्न सक्दछन् ।

उपत्यकासहित पोखरा र भरतपुरमा मात्रै तपाईंहरूको सेवा छ । अब यतिमै सीमित राख्ने हो कि अन्य सहरमा पनि विस्तार हुन्छ ?

नेपालमा इनड्राइभको सुरुवात उपत्यकाबाट गरिएको भए पनि अहिले हाम्रो सेवा पोखरा र चितवनको भरतपुरमा पनि छ । भरतपुरमा त अहिलेसम्म ड्राइभरहरूलाई निःशुल्करूपमा नै इनड्राइभमा दर्ता भएर राइड शेयरिङ गर्न पाउने सुविधा दिएका छौं । साथै, कतिपय सहरहरूमा औपचारिकरूपमा लन्च नगरे पनि ड्राइभरहरूले चलाइरहेको भन्ने सुन्नमा आएको छ । राइड शेयरिङ एपले दिने सेवा प्रभावकारी बन्दै गएकाले देशका अन्य ठूला सहरहरूमा पनि सेवा विस्तार गर्ने सम्बन्धमा हामी सकारात्मक छौं ।

इनड्राइभका ट्याक्सी तथा मोटरसाइकलहरूबाट सेवा लिने यात्रुबाट कहिलेकाहीं आफूहरूमाथि दुव्र्यवहार भएको तथा ठगिएको भन्ने गुनासाहरू आएको सुनिन्छ । यी गुनासाहरूको सम्बोधन कसरी गर्नुहुन्छ ?

इनड्राइभ एपमा सेवाग्राही यात्रुका लागि २४ सै घण्टा चल्ने सर्पोट सेफ्टी फिचर राखिएको छ । यात्रुले बुक गरेको ट्याक्सी अथवा बाइक चढेको समयमा कुनै दुव्र्यवहार भएमा वा ठगिएको खण्डमा तत्कालै रिर्पोट गर्न सक्छन् । सेवाग्राही यात्रुबाट गुनासो तथा रिर्पोट आएको खण्डमा सेफ्टी बटममा थिचेर रिर्पोट गरेको अवस्थामा ड्राइभरमाथि हामी तुरुन्तै कारबाही गर्छौं । हाम्रा लागि सेवाग्राही यात्रुको सुरक्षा नै पहिलो प्राथमिकता हो । सेवाग्राहीलाई सुरक्षित गरेलगत्तै ड्राइभरलाई कारबाही गर्छौं । हामीले त्यस्ता ड्राइभरलाई इनड्राइभ एपबाट नै प्रतिबन्धित गर्ने गरेका छौं ।

इनड्राइभ कस्तो बिजनेस मोडलमा चलेको छ ?

इनड्राइभको बिजनेस मोडल ‘पियर टु पियर’ हो । यसमा यात्रु र चालक दुवैले एक–आपसमा भाडादरमा सहमति गरेर राइड शेयरिङको सेवा लिने गर्दछन् । यात्रुले यात्रा पूरा गरिसकेर ड्राइभरलाई भाडा भुक्तानी गरेपछि यो प्रक्रिया टुंगिन्छ । यता इनड्राइभ प्रवर्धन गर्ने कम्पनीले ड्राइभरहरूबाट सेवा शुल्क लिन्छ । यात्रुले ड्राइभरबाट सेवा लिन अनलाइन बुक गरेपछि हरेक पटकको राइडमा ड्राइभर पार्टनरले टपअप गरेको बालेटबाट तोकिएको शुल्क कम्पनीले काटेर लिन्छ ।

ड्राइभर पार्टनरले खल्ती एपबाट टपअप गर्नुपर्ने हुन्छ । टपअप गरिएको ब्यालेन्सबाट तोकिएको रकम कम्पनीको नाममा आउँछ । यात्रुले यात्रा सुरु गर्ने बेलामा ड्राइभरको वालेटबाट काटिन्छ भने यात्रुले यात्रा पूरा गरिसकेपछि ड्राइभरलाई भुक्तानी गर्दछन् । एप सञ्चालकले लिने शुल्क र यात्रुले तिर्ने भाडाको बीचको मार्जिन नै हाम्रा ड्राइभर पार्टनरको कमाइ हुन आउँछ ।

भर्खरै इनड्राइभ नेपालले ‘प्लाटिनम ड्राइभर गिभअवे’ अभियान गर्दै विजेतालाई पुरस्कार वितरणसमेत गरेको छ । यो कस्तो अभियान हो?

इनड्राइभ एपमा दर्ता भई राइड शेयरिङ गर्दै आएका ड्राइभर पार्टनरहरूलाई प्रोत्साहन गरी उनीहरूले गर्दै आएको मेहेनतको कदर गर्दै प्लाटिनम गिभअवे अभियानको थालनी गरेका थियौं । दशैंतिहार जस्ता चाडपर्वको अवसर पारेर दशैंमा प्लाटिनम ड्राइभर गिभअवे अभियान लन्च गरेका थियौं । यसपटकको गरिएको यो तेस्रो संस्करण हो । तेस्रो संस्करणसम्म आइपुग्दा यो वर्षको दशैं र तिहारलाई लक्षित गरेर यो अभियान सञ्चालन गरेका थियौं । यो अभियानमा इनड्राइभको पार्टनर ड्राइभरहरूले उनीहरूको प्लाटिनम स्ट्याटस मेन्टेन गर्दै सक्षम भएर अभियानमा धेरै ड्राइभरहरू सहभागी भएका थिए ।

यो प्रतिस्पर्धात्मक अभियानमा पहिलो हुने पार्टनर ड्राइभरले टाटा एक्सप्रेस ईभी कार, मोटरसाइकल चालकले टीभीएस मोटरसाइकल प्राप्त गरेका छन् । यस्तै, तीन सातासम्म लगातार प्लाटिनम स्टाटस मेन्टेन गर्ने ड्राइभरले पनि साप्ताहिक पुरस्कार जित्ने अवसर दिइएको थियो । जसअन्तर्गत १५ वटा स्मार्ट फोन, ३० वटा एयर बड्स र ३० वटा स्मार्ट वाच तीन सातासम्म लगातार वितरण गरेका थियौं । विजेताहरूको नाम घोषणा इनड्राइभ नेपालको आधिकारिक टिकटक च्यानलमा लक्की ड्रमार्फत प्रत्यक्ष प्रसारणमा गरिएको थियो ।

बजार रणनीति हो वा अन्य कुनै उद्देश्यले प्लाटिनम ड्राइभर गिभअवे अभियान चलाउनुभएको हो?

इनड्राइभ एपका लागि ड्राइभरहरू भनेका मुटुको धड्कन जस्तै हुन् । उनीहरूको मेहेनत तथा परिश्रमको सम्मान गरी काममा प्रोत्साहन गर्ने उद्देश्यले नै यो अभियानको सुरुवात गरिएको हो । यो अभियानले हाम्रा ड्राइभर पार्टनरहरूलाई उनीहरूको पेसालाई थप मर्यादित र जिम्मेवार बनाउन समेत प्रोत्साहन गर्नेछ भन्ने हाम्रो विश्वास छ ।

विजेताहरू छनोट गर्ने मुख्य प्रक्रिया के–के थिए ?

ड्राइभरहरूले प्लाटिनम गिभअवे अभियानमा सहभागी हुन आफ्नो प्लाटिनम स्टाटस मेन्टेन गर्नुपर्ने थियो । जति धेरै राइड पूरा गरिन्छ, त्यति नै जित्ने मौका बढ्दै जान्छ । ग्रान्ड प्राइजका लागि गिभअवे अवधिभरि प्लाटिनम स्टेटस कायम राख्नुपर्ने हुन्छ । त्यसअन्तर्गत योग्य ठहरिएका सबै चालकहरूमध्ये टिकटक लाइभको लक्की ड्रमार्फत विजेता घोषणा गरी पुरस्कारसमेत वितरण गरिसकेका छौं ।

आबद्ध चालकको हित तथा सुरक्षाका लागि के–के गर्नुभएको छ ?

हामीले विगतका दिनमा पनि चालकहरूलाई लक्षित गरी ‘सेफ्टी फर्स्ट’ भन्ने अभियान चलाएका थियौं । यो अभियानमा इनड्राइभमा दर्ता भएका कार तथा मोटरसाइकल चालकहरूलाई बोलाएर ड्राइभिङ सुरक्षासँग सम्बन्धित तालिम दिएका थियौं । उक्त तालिममा एक सय जनाभन्दा बढी चालकहरू सहभागी भएका थिए । यस प्रकारको तालिम आगामी दिनमा पनि गर्ने योजना छ । साथसाथै, ‘मनी, माइन्ड र म्यानर्स’ भन्ने सेसन पनि सञ्चालन गर्ने गरेका थियौं । यो सेसनमा चालकहरूलाई बोलाएर फाइनान्सियल लिटरेसी, मेन्टल हेल्थ तथा ट्राफिक प्रहरीसँग समन्वय गरी ट्राफिक नियम पालना गर्नेबारेमा पनि तालिम गराएका थियौं । यस प्रकारका कार्यक्रम आगामी दिनमा पनि गर्दै जाने योजना छ ।

अहिले धेरैले सहज यात्राका लागि राइड शेयरिङ प्रयोग गर्छन्। प्रयोगकर्ताबाट इनड्राइभ नेपालले कस्तो प्रतिक्रिया पाइरहेको छ ?

जुनसुकै काम गर्दा सतप्रतिशत प्रशंसा पाइँदैन । इनड्राइभ प्रयोगकर्तामध्ये १ प्रतिशतको अनुभव त्यति राम्रो नआए पनि ९९ प्रतिशत प्रयोगकर्तालाई हामीले राम्रो सेवा दिनसकेका छौं भन्ने लागेको छ । यात्रुका तर्फबाट आउने गुनासोहरूलाई पनि सम्बोधन गरी आगामी दिनमा हाम्रो सेवालाई अझै चुस्त र प्रभावकारी बनाउन प्रयास गर्नेछौं । अहिले इनड्राइभ विश्वका ४८ देशका ९८२ वटा सहरमा सञ्चालित छ । नेपालमा राम्रो ढंगले चलिरहेको छ । ललितपुरको कुपन्डोल कोरिडोर मार्गमा हाम्रो कार्यालय छ । हाम्रो कार्यालय सोमबारदेखि शुक्रबारसम्म नै खुल्ला रहन्छ । यात्रु तथा चालकले कुनै समस्या आएमा तथा सुझाव दिनुपरेमा कार्यालयमै आएर दिनसक्नुहुनेछ ।

दिनरात यात्रुलाई सेवा दिने ड्राइभर पार्टनर तथा यात्रु दुर्घटनामा परेको अवस्थामा औषधोपचारका लागि के–कस्तो सुविधा दिनुभएको छ ?

हामीले इनड्राइभसँगको यात्राको क्रममा ड्राइभर पार्टनर तथा यात्रुका लागि बीमाको व्यवस्था गरेका छौं । यात्राको क्रममा कुनै दुर्घटनामा परी यात्रु वा चालकको मृत्यु भएमा यात्रुलाई तथा ड्राइभरका परिवारलाई नै समान ८ लाख रुपैयाँ प्रदान गरिन्छ । यात्रु वा चालक दुर्घटनामा परी घाइते भएको खण्डमा पनि ८० हजार रुपैयाँसम्म उपचार खर्चबापत दिने गरी बीमाको सुविधा दिएका छौं । यात्रु वा चालक दुर्घटनामा परेर घाइते भएको अवस्थामा इनड्राइभको कार्यालयमा नआइकन सोझै एपकै सर्पोट सिस्टममा गएर खबर गरी बीमा दाबी पुग्ने कागजात पेस गरेलगत्तै दाबी गरिएको क्षतिपूर्ति रकम बैंक खातामै भुक्तानी दिन्छौं । यात्रु वा चालक दुर्घटनामा परी पूर्णरूपमा अपांग भएको अवस्थामा पनि ८ लाख रुपैयाँ बराबरको बीमाको सहुलियत दिएका छौं ।

नेपालमा अहिले इनड्राइभसहित अन्य राइड शेयरिङ एप पनि सञ्चालनमा छन्। बजार प्रतिस्पर्धा कस्तो छ ?

राइड शेयरिङ एपहरू धेरैवटा सञ्चालनमा छन् । इनड्राइभ पनि यात्रुको रोजाइमा छ । यी एपबाट समेत यात्रुले आफ्नो आवश्यकतानुसार सेवा लिँदै आउनुभएको छ । एउटै प्रकृतिका एपहरूले दिने सेवा थपिँदा बजारमा प्रतिस्पर्धा बढ्छ । यो क्षेत्रमा काम गर्न आउने चालकहरूको संख्या पनि बढ्न जान्छ । बजारमा प्रतिस्पर्धा बढ्दा एकै प्रकारको सेवा दिने एपका सञ्चालकलाई गुणस्तरीय सेवा दिन थप जिम्मेवार बनाउँछ । राइड शेयरिङ एपका सञ्चालकले बजारमा टिक्नका लागि यात्रुलाई दिने सेवा विश्वसनीय र सुरक्षित बनाउनैपर्ने हुन्छ । हामी पनि हाम्रो सेवालाई सुरक्षित र दिगो बनाउने उद्देश्यले नै काम गरिरहेका छौं । यसको मूल्यांकन प्रयोगकर्ता यात्रुले गर्नुहुन्छ । अन्ततः बजारमा जसले राम्रो सेवा दिन सक्यो उही दीर्घकालसम्म टिक्छ । त्यसकारण, हामी पनि यात्रुलाई सुरक्षित र भरपर्दो सेवा दिन प्रतिबद्ध भएर काम गरिरहेका छौं ।